قدس آنلاین:گرچه سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از همین حالا باتوجه به تحولات و شرایط سیاسی و اقتصادی کشور، موقعیت ویژه‌ای یافته، با این‌حال شرایط کرونایی و تداوم آن تا موعد انتخابات نیز مزید بر علت شده و به منحصر بودن ابعاد آن افزوده و بار دیگر ضرورت برگزاری الکترونیکی انتخابات و در نتیجه بالابردن میزان مشارکت سیاسی مردم را از سوی فعالان سیاسی و نهادهای دخیل در امر انتخابات مطرح کرده است.

پیش از این سخنگوی شورای نگهبان بارها از اعلام آمادگی این نهاد برای نظارت بر سلامت انتخابات و حفاظت آرا خبر داده بود، اما وزارت کشور به عنوان مجری اصلی برگزاری انتخابات، چندی پیش اعلام کرد شورای نگهبان امنیت صندوق‌های الکترونیکی را تأیید نمی‌کند. این در حالی است که مسئولان وزارت کشور به تازگی با چرخش از موضع قبلی خود، احتمال برگزارنشدن انتخابات به شیوه الکترونیکی در سرتاسر کشور را به موضوع فراهم نبودن زیرساخت‌های فنی و سخت‌افزاری ارتباط داده است.

کمبود تعداد صندوق‌های رأی الکترونیک

در همین‌باره، معاون وزیر کشور هفته گذشته در مصاحبه‌ای از کمبود تعداد صندوق‌های رأی الکترونیک سخن گفت و اعلام کرد: وزارت کشور این آمادگی را دارد با همکاری شورای نگهبان کار کند، اگر در تمام شعب که قطعاً برای سال ۱۴۰۰ به ۶۰ هزار شعبه می‌رسند، نتوانیم انتخابات را الکترونیک برگزار کنیم حداقل در یک ‌پنجم شعب می‌توان به‌ صورت الکترونیک انتخابات را برگزار کرد.

جمال عرف افزوده است: اگر بخواهیم همه شعب را پوشش دهیم، باید صندوق جدید تولید شود و آن‌هم مستلزم این است که زودتر به جمع‌بندی برسیم و وارد تولید این صندوق‌ها شویم. هرچه زمان جلوتر برود این سقف تولید تأمین نخواهد شد؛ بنابراین برای تولید این عدد قابل‌توجه ۶ ماه زمان نیاز داریم. ازاین‌رو در این مدت کم این میزان صندوق برای برگزاری انتخابات الکترونیک در همه شعب کشور قاعدتاً تأمین نمی‌شود.

از سوی دیگر، گرچه شورای نگهبان نیز از الکترونیکی شدن انتخابات استقبال و اعلام آمادگی کرده است، اما نسبت به برخی مراحل برگزاری انتخابات و موضوعات پیرامون آن دغدغه‌هایی دارد. چنان‌که عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان درباره آن گفته است: آنچه بسیار مورد توجه است، یکی دو مرحله آخر است که می‌توانیم آرا را به‌صورت الکترونیک اخذ کنیم و بعد کار شمارش انجام شود. شاید برخی زمینه‌هایی که باید چنین مسئله‌ای را از جهت فنی آماده کند و تا حدی ممکن است فرهنگی باشد، همچنان مفقود است و باید بتوانیم آن‌ها را به‌خوبی تعبیه کنیم، به‌گونه‌ای که حق مردم از بین نرود. ما بیشتر دغدغه پاسداری از رأی مردم را داریم، نه وضعیتی که برای ما وجود دارد.

وزارت کشور امنیت انتخابات الکترونیکی را تأمین کند

بر اساس اظهارات کدخدایی، شورای نگهبان هنوز نتوانسته‌ است با مسئولان وزارت کشور به یک مرحله‌ مشخصی برسند که این اطمینان از جهت تضمین امنیت آرا ایجاد شود و اگر این اطمینان برای آنان پدید آید که امکان مخدوش‌شدن آرا به حداقل می‌رسد، قطعاً شورای نگهبان آمادگی برگزاری انتخابات الکترونیکی را خواهد داشت.

در همین‌باره، عضو هیئت رئیسه مجلس در گفت‌وگو با قدس اظهار کرد: یکی از راه‌های مناسب برگزاری انتخابات، الکترونیکی شدن آن است، منتها باید ملزومات و اطمینان‌های لازم برای اجرایی شدن آن درنظر گرفته شود. از همین حالا تا موعد انتخابات فرصت مناسبی وجود دارد که تدابیر لازم در باره آن اندیشیده شود.

روح‌الله متفکر آزاد افزود: اگر وزارت کشور بتواند دغدغه‌ها و نگرانی‌های شورای نگهبان را درباره برگزاری صحیح روند انتخابات الکترونیکی رفع کند، دیگر مانع و نگرانی جدی برای برگزاری انتخابات الکترونیکی وجود نخواهد داشت. وزارت کشور باید امنیت فضای انتخابات الکترونیکی را تأمین کند و باگ‌های امنیتی آن را درنظر داشته باشد تا امکان نفوذ در شبکه مسدود شود، در این‌صورت می‌توان روی برگزاری الکترونیک انتخابات حساب ویژه‌ای باز کرد.

الکترونیکی شدن انتخابات را از شوراها آغاز کنیم

عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس نیز بر این باور است که در قوانین کشور به انتخابات الکترونیکی تأکید شده و بستر قانونی آن مشکلی ندارد، اما برخی مسائل مربوط به انتخابات الکترونیک همچنان مطرح است که در صورت رفع آن می‌توان به انتخاباتی کارآمد دست یافت. اول اینکه برای تهیه زیرساخت‌های اولیه انتخابات الکترونیکی باید هزینه بسیاری صرف شود تا بتوان دستگاه‌ها، نرم‌افزارها و تجهیزات لازم را خریداری کرد. بخشی از این ملزومات تهیه شده و تهیه بخش دیگر هم نیازمند سرمایه اولیه است که امکان تأمین آن در شرایط کنونی فراهم نیست.

ابوالفضل ابوترابی به خبرنگار قدس گفت: از لحاظ فرهنگی نیز بهتر است ابتدا انتخابات الکترونیک را در حوزه انتخابات شوراها اجرایی کنیم و جا بیندازیم؛ زیرا در انتخابات ریاست جمهوری به دلیل گستره ملی و فراگیر بودن آن، تنش و استرس در سطح کشور بسیار بالاست. بنابراین بهتر است الکترونیکی شدن را از یک انتخابات کم‌حاشیه‌تر و با تنش پایین آغاز کنیم و بعد آن را به انتخابات ریاست جمهوری تسری دهیم. در انتخابات سال ۸۸، با اینکه انتخابات به‌صورت کاغذی بود، ادعای تقلب و دستکاری انتخابات مطرح شد. در حالی‌که اگر انتخابات الکترونیکی باشد، دوباره برخی مدعی خواهند شد انتخابات مهندسی شده است و مجریان و ناظران انتخاباتی آرای فرد خاصی را از صندوق درآوردند یا به سیستم رأی‌گیری و نرم‌افزاری انتخابات، برنامه و جهت‌دهی خاصی داده شده است. بنابراین باید ابتدا تمامی مسائل و موضوعات درباره انتخابات الکترونیکی بررسی و حل شود و بعد اقدام به اجرای آن کرد.

وی همچنین افزود: گرچه تهیه امکانات و سخت‌افزارهای لازم برای انتخابات الکترونیکی، پرهزینه است، اما این موضوع در بلندمدت به نفع کشور است و هزینه‌ها را برای دوره‌های بعدی کاهش می‌دهد. از سوی دیگر، در حوزه فرهنگی نیز اعتماد مردم به سازوکار انتخابات الکترونیکی کمتر است و باید ابتدا اعتمادسازی لازم صورت بگیرد. بهترین ظرفیت این است که انتخابات الکترونیکی را ابتدا از شوراها شروع کنیم.

ضرورت تسریع در زیرساخت رأی‌گیری سیستمی

نماینده مردم نهاوند در مجلس نیز معتقد است باید هرچه سریع‌تر زیرساخت‌های انتخابات الکترونیک و رأی‌گیری سیستمی فراهم شود؛ زیرا در غیراین‌صورت ممکن است باتوجه به شرایط کرونایی کشور شاهد کاهش مشارکت مردم باشیم. با اینکه سال‌هاست درباره برگزاری انتخابات الکترونیکی صحبت می‌شود، اما وزارت کشور و نهادهای مربوط هنوز نتوانسته‌اند این موضوع را عملیاتی کنند.

علیرضا شهبازی در گفت‌وگو با قدس تصریح کرد: معتقدم اگر در چند ماه باقیمانده به انتخابات، هماهنگی و همفکری لازم بین شورای نگهبان و دولت صورت بگیرد، می‌توان اقدام‌های مؤثری را در این‌باره انجام داد. همچنین مجلس نیز آماده همکاری و ارائه کمک است. علاوه بر این، در ماجرای الکترونیکی شدن انتخابات، طرفین مسئول نباید یکدیگر را متهم یا وظایف خود را به دیگری پاسکاری کنند.

وی گفت: وزارت کشور به عنوان نهادی که بعد از انقلاب اسلامی ۲۷ انتخابات را برگزار کرده، قطعاً توانایی مدیریت انتخابات تمام‌الکترونیک را دارد. حرکت به سمت انتخابات الکترونیک و کاهش اشکال‌های آن یکی از ضروریات جامعه است؛ زیرا اگر کرونا همچنان برقرار باشد، امکان حضور مردم در عرصه مشارکت سیاسی کشور بسیار کم خواهد شد و همین عامل نیز می‌تواند ضربه‌ای اساسی به دموکراسی و برنامه‌های مردم‌محور جامعه باشد.  

انتخابات الکترونیکی در دستور کار نیست

با تمام این تفاسیر و به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب برگزاری الکترونیک انتخابات و عدم خدمات‌دهی اینترنت در تمامی نقاط کشور، به نظر می‌رسد الکترونیکی‌شدن انتخابات به سال ۱۴۰۰ هم نخواهد رسید و برگزاری آن تنها در برخی کلانشهرها و محدود به برخی شعب خواهد بود؛ موضوعی که محمدحسن آصفری، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس نیز درباره آن خبر داده که با توجه به اینکه هنوز زیرساخت‌های مربوط در کشورمان فراهم نشده، نمی‌توانیم در نقاط مختلف کشور انتخابات را به صورت الکترونیک برگزار کنیم و قطعاً در این‌دوره از انتخابات ریاست جمهوری نیز چنین اتفاقی نخواهد افتاد و انتخابات الکترونیکی در دستور کار نخواهد بود.

انتهای پیام/